Jersinioza to choroba zakaźna układu pokarmowego, która objawia się biegunką i gorączką. Choć zachorowania na jersiniozę występują w Polsce niezwykle rzadko (notuje się około 20 przypadków rocznie), warto znać przyczyny i profilaktykę tej dolegliwości. Szczególnie, iż zachorowanie może wiązać się z nietypowymi powikłaniami. Jak go uniknąć?
Jersinioza – co to za choroba?
Jersinioza to choroba zakaźna układu pokarmowego, która rozwija się na skutek zakażenia pałeczkami Yersinii, bakterią bytującą zwłaszcza w surowym lub półsurowym (najczęściej wieprzowym) mięsie. Istnieje 10 gatunków tej bakterii, spośród których zaledwie 3 są chorobotwórcze dla człowieka. Za powstanie jersiniozy odpowiada szczep Yersinia enterocolitica. Pozostałe odmiany bakterii Yersinii oddziałują przede wszystkim na organizmy zwierząt (głównie ssaków, w tym również zwierząt domowych i trzody chlewnej).
Jersinioza może przypominać zwykłe zatrucie pokarmowe – daje bowiem typowe objawy „żołądkowe” – ból brzucha, biegunkę, nudności czy wymioty. Niepokojąca może być jednak utrzymująca się gorączka. Na jersiniozę chorują zwykle dzieci po 7. roku życia oraz dorośli. U dorosłych choroba często ustępuje samoistnie – jak inne zatrucia pokarmowe. Nie należy jej jednak bagatelizować, gdyż w rzadkich przypadkach może powodować nietypowe powikłania, z sepsą włącznie.
Bakteria Yersinia – jak dochodzi do zakażenia?
Bakteria Yersinia wnika do układu pokarmowego wraz ze spożyciem zainfekowanego mięsa lub wyrobów mięsnych (ale również mleka lub zanieczyszczonej wody itp.). Do zakażenia może jednak dojść nawet po samym kontakcie z futrem (sierścią) chorego zwierzęcia, które zostało wcześniej zainfekowane odchodami.
Co ważne, bakteria Yersinia należy do termostabilnych – oznacza to, że z powodzeniem rozmnaża się w mięsie przechowywanym nawet w niskich temperaturach (np. w lodówce, gdzie panuje temperatura od 4 do 8 stopni Celsjusza). Jest także odporna na gotowanie i innego rodzaju obróbkę termiczną. Oznacza to, że niezależnie od sposobu przyrządzenia i przechowywania potrawy z zainfekowanego mięsa, bakteria Yersinia nie traci swoich chorobotwórczych właściwości.
Zakażenie bakteriami jersinia – objawy
Po czym rozpoznać zakażenie bakteriami jersinia? Objawy mogą być zróżnicowane, zależnie od sprawności Twojego układu odpornościowego oraz wieku. Przeważnie choroba ma ostry i krótkotrwały przebieg (trwa do ok. 7 dni). Do charakterystycznych symptomów należy biegunka, ból brzucha oraz gorączka. Przebiegowi jersiniozy towarzyszyć może:
- zapalenie jelit,
- zapalenie węzłów chłonnych tzw. krezki jelita oraz końcowego odcinka jelita krętego i kątnicy,
- nudności, wymioty, osłabienie,
- ostry ból brzucha u dołu po prawej stronie.
Zwłaszcza ten ostatni objaw sprawia, że jersinioza we wstępnej diagnozie bywa mylona z zapaleniem wyrostka robaczkowego.
Czy jersinioza jest groźna? Jak wygląda leczenie?
Chorobę zdiagnozować można poprzez badanie posiewowe kału, które ma wykazać obecność bakterii Yersinii w układzie pokarmowym. U osób dorosłych o sprawnym układzie odpornościowym choroba przeważnie ustępuje samoistnie i nie powoduje powykładań. W niektórych przypadkach stosuje się leczenie objawowe oraz przyczynowe w postaci antybiotykoterapii.
W rzadkich przypadkach jersinioza może powodować groźne lub uciążliwe powikłania, do których należy miedzy innymi rumień guzowaty oraz reaktywne zapalenie stawów. To ostatnie schorzenie objawia się obrzękiem, bolesnością i ograniczeniem ruchomości stawów. Objawy te mogą utrzymywać się nawet do kilku miesięcy.
Profilaktyka jersiniozy
Zachorowanie na jersiniozę należy do rzadkości. Mimo wszystko pamiętaj jednak, aby nie spożywać produktów mięsnych czy odzwierzęcych z nieznanego i nieprzebadanego źródła. W miejscu przygotowywania posiłku surowe mięso nie powinno mieć kontaktu z inną żywnością. Ważną zasadą jest również dokładne mycie rąk po każdym kontakcie ze zwierzętami.
